Hơn 400.000 tỉ vốn tư nhân đổ vào metro và cảng biển, mở ra làn sóng hạ tầng lớn chưa từng có tại miền Nam.

Làn sóng vốn tư nhân tạo sức bật cho hạ tầng miền Nam

Khoảng ba tháng gần đây, thị trường hạ tầng miền Nam chứng kiến sự nhập cuộc mạnh mẽ của nhiều tập đoàn tư nhân. Các doanh nghiệp lớn như Sun Group, Vingroup, THACO, Hòa Phát, DonaCoop hay Đại Quang Minh liên tục đưa ra đề xuất đầu tư quy mô hàng trăm ngàn tỉ đồng. Tổng giá trị các dự án metro, đường liên vùng và cảng biển được đề xuất đã vượt mốc 400.000 tỉ đồng, phản ánh mức độ quan tâm chưa từng có của khu vực tư nhân với hạ tầng chiến lược.

Tại TP.HCM, Vingroup đề xuất tuyến metro dài 48,5 km nối trung tâm thành phố với Khu đô thị lấn biển Cần Giờ, có tổng mức đầu tư 76.000–102.000 tỉ đồng. Song song, Sun Group đề nghị nghiên cứu tuyến đường ven sông Sài Gòn quy mô 8–10 làn xe, cùng tuyến metro hoặc tramway dài 40 km qua Củ Chi. Đổi lại, doanh nghiệp sẽ thanh toán theo mô hình BT (hợp đồng xây dựng – chuyển giao), sử dụng quỹ đất hơn 4.100 ha.

Một đề xuất đáng chú ý khác đến từ liên danh DonaCoop – VinaCapital, với kế hoạch rót 65.000 tỉ đồng xây dựng tuyến metro 38,5 km kết nối TP.HCM và sân bay Long Thành. Tuyến này có vai trò kéo dài metro số 1 hiện hữu, tạo trục vận tải tốc độ cao xuyên suốt từ trung tâm thành phố đến “siêu sân bay” Long Thành trong tương lai.

Không chỉ dừng ở đó, Metro số 2 (Bến Thành – Tham Lương) dài hơn 11 km, vốn đầu tư 47.900 tỉ đồng, cũng trở thành tâm điểm thu hút sự tham gia của nhiều liên danh trong và ngoài nước. Đại Dũng – CC1 – Hòa Phát bày tỏ mong muốn đảm nhận vai trò tổng thầu EPC (thiết kế, cung ứng vật tư, thi công), trong khi Power China và Fecon đưa ra phương án huy động vốn. Những động thái này cho thấy sức hấp dẫn của hạ tầng metro đối với khối tư nhân.

Hạ tầng liên vùng và cảng biển bước vào giai đoạn tăng tốc

Ngoài phạm vi TP.HCM, nhiều dự án liên vùng cũng được đề xuất để mở rộng không gian phát triển. Đại Quang Minh xin nghiên cứu tuyến đường từ Đồng Xoài (Bình Phước) đến Vành đai 4 qua Đồng Nai, với vốn giai đoạn 1 hơn 22.600 tỉ đồng. Nếu triển khai, tuyến đường này sẽ kết nối trục phát triển kinh tế trọng điểm Đông Nam Bộ, giảm tải cho hệ thống quốc lộ hiện hữu.

Trong khi metro được xem là xương sống giao thông đô thị, cảng biển lại nổi lên như “mảnh đất vàng” cho nhà đầu tư tư nhân. THACO đã đề xuất chi hơn 50.000 tỉ đồng để xây dựng bến cảng Cái Mép Hạ, với tham vọng biến nơi đây thành cảng cửa ngõ, trung chuyển quốc tế lớn nhất phía Nam. Nếu thành hiện thực, dự án sẽ tạo bước ngoặt cho chuỗi logistics và thương mại hàng hải của khu vực.

Song song với khu vực tư nhân, các dự án công cũng đang được thúc đẩy mạnh mẽ. Vành đai 3 TP.HCM có tổng vốn gần 75.400 tỉ đồng đang được thi công, dự kiến hoàn thành vào cuối 2025. Cao tốc TP.HCM – Mộc Bài (19.600 tỉ đồng) và Biên Hòa – Vũng Tàu (17.800 tỉ đồng) cũng đang đẩy nhanh tiến độ. Khi các tuyến cao tốc này kết hợp cùng metro và cảng biển, toàn bộ mạng lưới hạ tầng khu vực sẽ được đồng bộ, hình thành trục vận tải liên hoàn từ đường bộ đến đường sắt và đường biển.

Cơ hội từ khung pháp lý mới và dòng vốn tư nhân

Các chuyên gia nhận định, làn sóng đầu tư tư nhân dồn dập không chỉ đến từ nhu cầu thực tiễn, mà còn nhờ sự thay đổi trong chính sách. Luật PPP (đầu tư theo hình thức đối tác công – tư) năm 2020 và Luật Đường sắt 2025 đã rút ngắn quy trình phê duyệt, trao quyền chủ động nhiều hơn cho địa phương và doanh nghiệp.

Đặc biệt, mô hình BT, vốn từng được xem là ít khả thi, nay quay lại và trở thành “nam châm” hút nhà đầu tư, nhất là những tập đoàn sở hữu quỹ đất lớn. Cách tiếp cận này giúp doanh nghiệp có cơ hội khai thác giá trị bất động sản quanh dự án, đồng thời giảm áp lực ngân sách cho chính quyền địa phương.

Tuy nhiên, cơ hội luôn đi kèm thách thức. Một số chuyên gia cảnh báo, nếu chỉ tập trung vào các công trình lõi mà thiếu hệ thống kết nối và dịch vụ phụ trợ, siêu dự án có thể rơi vào tình trạng “ốc đảo hạ tầng”. Ngoài ra, nguồn cung vật liệu xây dựng, đặc biệt là cát san lấp, đang trở thành nút thắt lớn khi cơ chế cấp mỏ vẫn thiếu khung pháp lý rõ ràng. Điều này có thể ảnh hưởng đến tiến độ và chi phí triển khai.

Triển vọng bùng nổ hạ tầng và bất động sản phía Nam

Sự tham gia mạnh mẽ của tư nhân vào các dự án metro và cảng biển đang mở ra một giai đoạn tăng trưởng mới cho miền Nam. Khi metro kết nối trung tâm đô thị, cảng biển mở rộng năng lực logistics và cao tốc gia tăng khả năng vận chuyển, toàn bộ hệ sinh thái hạ tầng sẽ được nâng cấp đồng bộ. Điều này không chỉ rút ngắn khoảng cách vận tải, mà còn tạo đòn bẩy cho thị trường bất động sản, công nghiệp và thương mại.

Giới phân tích nhận định, miền Nam đang bước vào thời kỳ bùng nổ hạ tầng hiếm có, với tổng mức đầu tư công và tư vượt xa giai đoạn trước. Trong bối cảnh các dự án được triển khai song song, sự cộng hưởng giữa metro, cảng biển và cao tốc sẽ định hình lại dòng chảy kinh tế khu vực. Đây là nền tảng quan trọng cho tăng trưởng dài hạn, đồng thời mở ra nhiều cơ hội cho doanh nghiệp bất động sản, xây dựng, logistics và nhà đầu tư tài chính.

Thanh Duy

Nguồn tham khảo: 60s Hôm Nay